Monique Valentijn zegde haar baan als medisch-specialist op, omdat ze voelde dat ze niet genoeg impact op het zorgsysteem had. Ze stortte zich op waardegedreven zorg en is nu voorzitter van de Raad van Bestuur van het St. Antonius Ziekenhuis, een organisatie die waardegedreven zorg als core filosofie heeft..

Monique legde een atypische route af voor een medisch-specialist. “Ik ben gestart als verpleegkundige, heb tijdens mijn studie een bijbaan gehad als wijkverzorgende en specialiseerde me als arts in de ouderengeneeskunde. Ik heb altijd een fascinatie gehad voor hoe onze zorg georganiseerd is en dan met name voor oudere patiënten: de mensen die met bevende handen en medicijnlijstjes hun afspraken met een groot aantal verschillende behandelaren afgaan. Ze proberen het overzicht te bewaren, maar dat is lastig. Niet alleen vanwege hun leeftijd, maar ook omdat de zorg niet op die manier ingericht is. Als individuele arts heb je hier weinig invloed op, merkte ik, daarom heb ik op een gegeven moment mijn baan als arts opgezegd om te kijken wat ik wel kon doen.” Monique kwam terecht bij een grote VVT-instelling (Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg), waar ze de kans kreeg om haar drive achterna te gaan. “Ik ben me gaan verdiepen in waardegedreven zorg en las het boek Redefining health care van Michael Porter en Elisabeth Teisberg. Zorg inrichten langs de as van aandoeningen werd mijn specialisatie. Zodoende kwam ik bij het St. Antonius Ziekenhuis terecht. Hier is waardegedreven zorg de basis van zorg.”

''Waardegedreven zorg werkt aanstekelijk. Het geeft richting, verbindt en zorgt voor meer werkplezier. Want als je weet dat je écht waarde toevoegt voor patiënten, maakt dat een wereld van verschil.'' 

Enthousiasme

Tijdens Moniques verkenning van waardegedreven zorg heeft Linnean een grote rol gespeeld. “Ik was binnen Linnean voorzitter van de werkgroep Inspiratie. Verder ontmoette ik bij bijeenkomsten en werkbezoeken een heleboel mensen. Linnean heeft me niet alleen kennis en een netwerk verschaft, maar gaf me ook het vertrouwen dat ik niet de enige was die enthousiast werd van waardegedreven zorg: het is een actieve beweging van enthousiaste mensen.” Dat enthousiasme ziet Monique ook terug in het St. Antonius. “Waardegedreven zorg is daar ooit gestart met vier zorgketens. Andere teams zagen dat en wilden hetzelfde. Het is een concept dat aanstekelijk werkt en dat zowel voor patiënten als medewerkers voordelen oplevert. Verder is het prettig dat we met het St. Antonius onderdeel zijn van samenwerkingsverband Santeon: zeven huizen met professionals die samen leren, ontwikkelen en die zich veilig voelen om te delen, zodat we kunnen verbeteren. Die veiligheid is een sleutelingrediënt voor het succes van waardegedreven zorg.”

Organiseren rond aandoeningen

Scholing is cruciaal om waardegedreven zorg te borgen, vindt Monique. “Het mag niet als een of andere hype voorbijgaan. Waardegedreven zorg biedt het fundament voor de (digitale) transformatie van zorg en de landelijke hoofdlijnenakkoorden. We moeten de zorg in Nederland anders inrichten, letterlijk vertaald naar Porters Redefining health care. Ons zorgsysteem is gefragmenteerd ingericht, in plaats van geïntegreerd. Dat is mijns inziens de bron van de problematiek die veel patiënten ervaren: je wordt van het kastje naar de muur gestuurd. We moeten een switch maken van ‘ik de neuroloog’ en ‘ik de cardioloog’ naar ‘de patiënt met duizeligheid, die een neuroloog en een cardioloog nodig heeft. Dat denken begint bij de geneeskundeopleiding: de patiënt centraal zetten, in plaats van de focus op het eigen specialisme. Daarom werd ik zelf zo getrokken door de ouderengeneeskunde, daar is dat van nature al zo georganiseerd. Ik heb als doel dat iedereen in het St. Antonius waardegedreven zorg weet en bezigt. De term waardegedreven zorg moet ook in het geneeskundeonderwijs verankerd worden.”

Zingeving

Waardegedreven zorg aanbieden in hapjes, helpt enorm bij de implementatie ervan en stimuleert mensen, ziet Monique. “Waarde toevoegen voor patiënten, dat is de kern. Je raakt in je dagelijks werk snel afgeleid door beslissingen die je moet nemen, door de perspectieven en de belangen die er zijn. Als je continu als uitgangspunt neemt: welke uitkomsten doen ertoe voor patiënten, dan doe je het juiste. Dat geldt voor iedereen die betrokken is in de reis van de patiënt: de facilitair medewerker, de verpleegkundige, IT-medewerker, de arts. Als iedereen zijn aandeel begrijpt in de patiëntreis - zoals zorgen dat een biopt in het lab terechtkomt - dan draag je bij aan hetzelfde doel. Dit leidt tot onderling begrip en gedrevenheid en zingeving voor álle rollen in het ziekenhuis. Niet alleen voor de mensen die in het primaire proces aan het bed staan. We zien dat op deze manier als multidisciplinair team samenwerken bijdraagt aan werkplezier. Dat is een hele welkome ontwikkeling in tijden van personeelstekorten in de zorg, oplopend verzuim en uitstroom.” Waardegedreven zorg is voor Monique een theoretisch vangnet en tegelijkertijd geeft het betekenis. “Ik heb geen normaal pad bewandeld. Dat heeft wel eens voor opgetrokken wenkbrauwen gezorgd, zeker in de medische wereld waar het pad vaak al uitgestippeld is. Ik heb kennis, geld en tijd geïnvesteerd om van dat pad af te wijken. Dat is spannend geweest, maar ik heb er geen moment spijt van gehad. Ik vind dat mijn wereld nog meer verbreed is, mijn werkdagen zijn leuker en gevarieerder.Ik raad iedereen aan datgene na te jagen waarvan hij of zij gaat tikken. Vind je die silver lining en blijf je daar dichtbij, dan zal het je nooit windeieren leggen.”