Wat is ROS Robuust?
Robuust is een organisatie die streeft naar duurzame en betaalbare oplossingen binnen de samenleving, met als doel om Nederland gezonder te maken. Ze slaan nieuwe wegen in die impact maken op de lange termijn ezijn actief in de wijk en in de regio. Daar brengen en houden ze organisaties en mensen bij elkaar. Ze enthousiasmeren en begeleiden hen om zich in te zetten voor een gezondere samenleving, een betere (ervaren) gezondheidszorg en zorg die ook in de toekomst betaalbaar blijft.
Hoe bent u betrokken geraakt bij waardegedreven zorg?
Toen ik verplegingswetenschappen ging studeren, wilde ik zorg in Nederland meer stroomlijnen, de versnippering tegengaan. Ik zag namelijk dat iedere zorgverlener op zijn eigen gebied helpt en dat er totaal geen interactie is tussen de zorgverleners. Dit zag ik terug op verschillende plekken, in het ziekenhuis, de psychiatrie en wijkverpleging. Ik maakte zelf ook een verandering door, van praktijkmens werd ik adviseur. Op deze manier kon ik meer mensen begeleiden in mijn hoofddoel: minder versnippering van zorg. En óók de beweging faciliteren van monodisciplinaire samenwerking toe te werken naar netwerkzorg. Een netwerk rond de patiënt te organiseren.
Wie inspireert u?
In de jaren ’90 raakte ik geïnspireerd door Guus Schrijvers, emiraat hoogleraar public health. Hij schreef een boek Een kathedraal van zorg waarin hij een oproep deed om interdisciplinair samen te werken. Hierdoor is het anders denken begonnen. Daarna heb ik Guus horen spreken op congressen en bij een training. Hier is een zaadje gepland waar ik nu nog steeds met veel plezier aan terug denk.
Met welke onderwerpen en projecten bent u bezig (geweest)?
Mijn aandachtsgebieden binnen Robuust zijn digitalisering en e-health van zorg. Ik wil professionals inspireren. Er zijn verschillende tools en mogelijkheden om je werk efficiënter te doen. Oók voor de patiënt. Hij kan door digitalisering weer regie op zijn eigen leven krijgen, of tools gebruiken die het zelfmanagement ondersteunen. De uitdaging is, onder meer binnen de paramedische samenwerking, dat beroepsgroepen van elkaar weten dat ze dezelfde patiënt behandelen. Ze probeert een beweging op gang te helpen, waar waardegedreven zorg/mensgerichte zorg/de patiënt het vertrekpunt is. Dit kan alleen door interdisciplinaire samenwerking. Hierdoor is de reis van de patiënt als methodiek ontwikkeld. Door bij de patiënt te beginnen kun je mensen verbinden en aannames zichtbaar maken.
Wat is de reis van de patiënt?
Reis van de patiënt komt uit de marketingwereld. Momenteel bekijken we voor een huisartsengroep de samenwerking met informele zorg. Specifiek gaat het over de samenwerking met een oncologisch inloophuis. Vanuit Robuust verkennen we de vraag en via de workshop Reis van de Patiënt maken we een analyse. Wat gaat goed, wat kan beter? De patiënt is hier nadrukkelijk bij betrokken. Hij vertelt zijn verhaal waarna er een traject uitgewerkt wordt. Er zijn verschillende processtappen: signaal, wordt ziek, onderzoek, diagnose, behandeling. Hierin kijken we naar de beleving van de patiënt, de regievraag, digitale ondersteuning en positieve gezondheid. Door het vertellen van het verhaal door een patiënt, het aanhoren van de zorgverleners, kun je met elkaar in gesprek. Wat valt er op? Vaak is de groepsgrootte ongeveer de 10 deelnemers. We werken eerst de werkelijke reis uit, en dan de wenselijke reis. Hoe zou de reis eruitzien zonder obstakels, dubbelingen en onduidelijkheden? Door dit op een rij te zetten, ontstaan koester- en verbeterpunten. Vaak werken we na dit proces werkgroepen de verbeterpunten verder uit. Normaal is dit een fysieke workshop waarin geeltjes geplakt worden. Binnenkort is de eerste bijeenkomst, waarbij we dit format omgezet hebben naar digitaal. Dat is best spannend.
Waar kunnen anderen u voor benaderen?
Anderen kunnen mij benaderen voor de methodiek Reis van de patiënt. Daarnaast heb ik kennis van samenwerkingsafspraken/ netwerkvorming, hoe doe je dat nu? Specifiek heb ik kennis binnen de oncologische zorg van starten, opzetten, doorpakken van een netwerk. En ten slotte zijn digitalisering en e-health mijn kennisgebieden.
Waar ziet u kansen voor waardegedreven zorg in de toekomst?
Ik zie heel veel kansen! Als Persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) echt van de grond komt, dan kunnen patiënten regie nemen. Ze hebben overzicht over hun eigen digitale dossier, van ziekenhuis, tot fysiotherapeut, tot diëtist. Patiënten krijgen inzicht in wie wat genoteerd heeft. Op deze manier kun je waardegedreven zorg concreet maken.
Wat wilt u anderen over dit onderwerp meegeven?
“Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg”. Hiermee bedoel ik: maak het niet te ingewikkeld. Begin gewoon. Je kunt rondjes draaien om hetzelfde thema en geen keuzes maken. Mensen willen niet de verantwoordelijkheid nemen. Nadenken en praten is leuk. Maar nog leuker: aan de slag gaan/ gewoon beginnen. Dan gebeurt er wat. Als het mislukt, dan leer je ervan. Wees niet te bang. Ga proberen. Van proberen kun je leren. Geen afrekengedrag. Samen doen! En als je valt, dan helpen we je weer omhoog.
Hoe ziet volgens u de toekomst van de zorg eruit?
In de toekomst staat de mens centraal. Laten we nieuwsgierig naar elkaar zijn. Dat maakt het leven een stuk leuker. Daarnaast maken we met elkaar geen eindproducten, maar beginproducten. Je wilt na al je inspanningen verder. Dit is een proces, waar je soms met elkaar doorheen gaat, maar daarna ga je ook verder. Thijs Homan beschreef het fenomeen veranderfonteintjes binnen zijn boek over veranderende gemeente. Verandering is niet het resultaat van duwen en trekken, soms veranderen dingen ook zonder dat je daar moeite voor doet. Soms moet je het laten gebeuren. Je hoeft niet altijd actief een interventie te doen om ervoor te zorgen dat er iets verandert.
Contact
Riky de Veth-Brouwers, kennismanager ROS Robuust, r.de.veth@rosrobuust.nl
Verder lezen
- Robuust: www.rosrobuust.nl
- Patient journey: Navigeren-en-gidsen-bij-digitale-reis.pdf (rosrobuust.nl)
- Homan, Thijs (2019). De veranderende gemeente. De praktijk van gemeentelijke verandering en ontwikkeling. Stichting Arbeidsmarkt- en Opleidingsfonds Gemeenten, Den Haag
- Guus Schrijvers; Een kathedraal van zorg