SynQuest-project

Metz is senior onderzoeker en verpleegkundige bij GGz Breburg. Een aantal jaar geleden promoveerde ze op samen beslissen met ROM (Routine Outcome Monitoring). “SynQuest is een landelijk samenwerkingsverband van 10 geïntegreerde ggz-instellingen. In het SynQuest-project - dat liep van oktober 2019 tot maart 2022 - zijn we met de aanbevelingen uit mijn promotieonderzoek aan de slag gegaan. Dat onderwerp was samen beslissen met ROM op maat en in de keten. Het doel van het project, gesubsidieerd door Zorginstituut Nederland, is om samen beslissen met ROM door te ontwikkelen. Zo kunnen we het beter laten aansluiten bij specifieke doelgroepen in de ggz-keten en het breed implementeren, zodat we meer mensen bereiken.” Het project bestond uit acht deelprojecten in verschillende organisaties in de geestelijke gezondheidszorg (ggz), namelijk bij Amsterdam UMC, locatie VUmc; GGz inGeest, GGZ Delfland, GGZ Rivierduinen, GGZ Noord-Holland-Noord, Emergis, GGz Breburg en Dimence Groep. 

Wat hebben cliënten en professionals nodig als het gaat over samen beslissen met ROM? De input, verkregen uit focusgroepen en interviews, leverde verschillende resultaten per deelproject op. Bij een aantal instellingen was dat een dashboard, bij anderen een training, een filmpje of folders. Overkoepelend leverde het project een toolbox met bijbehorend animatiefilmpje op.

Dashboards van deelproject GGz Breburg 

Eén van de leden van SynQuest is GGz Breburg. Dit is een geïntegreerde ggz-organisatie voor basis en specialistische geestelijke gezondheidszorg (ggz) in Midden- en West-Brabant. GGz Breburg heeft een grote groep cliënten met complexe problematiek en langdurige behandelingen. Binnen het project ontwikkelden ze dashboards op zowel cliënt- als op teamniveau. 

Cliëntendashboard uitkomsten

Op cliëntniveau gebruikt GGz Breburg twee dashboards, met data uit verschillende informatiebronnen afkomstig uit de driehoek behandelinhoud, behandeluitkomsten en inzet/tijd. Metz: “Gezamenlijk worden de dashboards gebruikt voor samen beslissen. Ze worden regelmatig ingezet: aan het begin van de behandeling (welke problemen zijn er?; waar gaan we aan werken?) en tijdens evaluatiemomenten of tussendoor, wanneer het nodig is.” Eén dashboard is specifiek gericht op uitkomsten. Dat zijn de uitkomsten die door middel van ROM gemeten zijn aan het begin en gedurende de behandeling. Hiermee wordt zichtbaar aan welke problemen gewerkt wordt. Tijdens de behandeling worden de uitkomsten met behulp van het dashboard gemonitord. De cliënt kan de uitkomsten via het dashboard zelf thuis inzien. “De meeste cliënten zeggen dat ze daar behoefte aan hebben”, aldus Metz. “Ze vinden het tegelijkertijd ook belangrijk om wat ze zien aan uitkomsten te kunnen bespreken met de behandelaar, zodat ze niet zijn teruggeworpen op zichzelf.” Het dashboard is gekoppeld aan het eHealth-portaal, waarin de cliënt bijvoorbeeld ook vragenlijsten invult, modules kan volgen en de behandeldoelen kan inzien. Metz: “Cliënten zijn blij met het uitkomstendashboard. Vooral omdat hiermee niet alleen klachtgerichte, maar ook krachtgerichte uitkomsten izchtbaar worden. Ze kunnen zo zelf inzien hoe hun herstel vordert en hoe ze ‘scoren’ op positieve gezondheid.”

Fig. 1 Afbeelding uit dashboard uitkomsten

Clientendashboard inzet/tijd

Naast het uitkomstendashboard is er een dashboard voor cliënten dat gaat over de tijd en inzet gedurende de behandeling. Metz: “Dit dashboard is nieuwer. Cliënt en behandelaar bespreken wat er wordt verwacht van de behandeling als het gaat om tijd en inzet. We hebben bewust gekozen voor tijd en inzet in plaats van kosten, omdat cliënten aangaven liever niet te willen weten hoeveel hun behandeltraject kost.” Informatie over tijd en inzet is goed bruikbaar voor samen beslissen. Dit dashboard is bruikbaar in verband met de - voor de ggz zo belangrijke - doorstroom; het helpt bij een passende behandelduur en is niet langer dan nodig. “De duur van de behandeling gebeurt op basis van samen beslissen: samen wordt aansluitend op de doelen besloten wat de verwachte doorlooptijd, aantal contacten en evaluatiemomenten zijn. Je zag eerder dat hier een externe norm op toegepast ewerd maar dat past niet altijd voor die cliënt. Dat is het maatwerk dat hier geboden wordt.” 

Fig. 2 Afbeelding uit dashboard inzet/tijd

Dashboard op teamniveau

GGz Breburg gebruikt ook een dashboard op teamniveau, dit dashboard gaat ook in op de driehoek inhoud-uitkomsten-inzet/tijd. “Professionals zijn er meestal pas aan toe om met data op groepsniveau te werken, nadat ze dat al op cliëntniveau hebben gedaan. Toen we ons dashboard presenteerden waren mensen erg enthousiast, maar in de waan van de dag ligt er wel een uitdaging om hiermee aan de slag te gaan. Binnen de instelling zijn er een aantal trekkers die hun teams meenemen in het gebruik van het dashboard.” 

Fig. 3 Afbeelding uit dashboard inhoud-uitkomsten-inzet/tijd

Leren en verbeteren met een dashboard

Met het team dashboard inhoud-uitkomsten-inzet/tijd leren teams van hun actuele data door ze in te zien. “Teams kunnen hun actuele data in real-time inzien. Op die manier kunnen ze hun eigen PDCA-cyclus voeden op basis van de doelen en verbeterpunten die ze opgesteld hebben. De input voor het dashboard is opgehaald uit de teams met de vraag: wat is als team jullie informatiebehoefte bij het leren en verbeteren?” 

Teams kunnen met behulp van het dashboard bijvoorbeeld kijken naar de herstelgebieden van de I.ROC, bijvoorbeeld thema’s als zelfmanagement, sociaal netwerk, geestelijke en lichamelijke gezondheid. “Als team kun je per doelgroep, bijvoorbeeld cliënten met depressie, inzoomen op die thema’s. Hoe komt het dat deze doelgroep op dit gebied niet vooruitkomt? Kloppen de uitkomsten die we zien bij de zorg die we willen leveren of willen we iets verbeteren? Wat betekent dat voor ons zorgaanbod? Op basis daarvan kunnen teams verbeterpunten formuleren en dat verbeterpunt bijvoorbeeld een half jaar later evalueren. Via aandachtsfunctionarissen in de teams ontwikkelen we door en implementeren we verder.”