Aanleiding en doelstelling
In het SELFIE project (Sustainable intEgrated care modeLs for multi-morbidity delivery, FinancIng and pErformance) werken Nederland, Oostenrijk, Kroatië, Duitsland, Hongarije, Noorwegen, Spanje en het Verenigd Koninkrijk middels financiering van Horizon 2020 samen aan persoonsgerichte zorg voor personen met multi-morbiditeit. Om integrale zorginterventies empirisch te kunnen evalueren is een Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA)-model ontwikkeld.
Opzet
Ter evaluatie zijn 17 lopende integrale zorginterventies geselecteerd. Om meer inzicht te krijgen in de complexiteit van de interventies, zijn deze middels documentanalyse en interviews, op micro, meso en macro niveau beschreven op zes zorgsysteem criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie.
Figuur 11. Voorbeeldvraag discreet keuze-experiment
Daaropvolgend is een kernset van acht uitkomstmaten vastgesteld om de interventies te evalueren. Conform de Triple Aim zijn deze verdeeld over drie pijlers: uitkomsten, ervaringen én kosten, allen gemeten middels gevalideerde patiëntgerapporteerde vragenlijsten (zie Tabel 3). De uitkomstmaten zijn vastgesteld middels: 1) focusgroepen met personen met multi-morbiditeit, 2) nationale workshops met vijf stakeholdergroepen, bestaande uit patiënten, mantelzorgers, zorgverleners, zorgverzekeraars en beleidsmakers; 3) uitkomstmaten die reeds werden gemeten in de interventies, en 4) een literatuurstudie op uitkomstmaten in integrale zorg. Bij alle 17 zorginterventies is een passende controlegroep gezocht, waarna voor zowel de interventie- als de controlegroep de acht uitkomstmaten gemeten zijn.
|
Tabel 3. De kernset van uitkomstmaten.
|
|
|
Uitkomstmaten
|
Vragenlijsten
|
|
Gezondheid
en welzijn
|
Fysiek functioneren
|
SF-36, Katz15
|
|
Psychologisch welzijn
|
MHI-5
|
|
Sociale relaties
en participatie
|
IPA
|
|
Plezier in het leven
|
ICECAP-O,
Q-LES-Q
|
|
Veerkracht
|
BRS
|
|
Ervaring
|
Persoonsgerichtheid
|
P3CEQ
|
|
Continuïteit van zorg
|
NCQ, CPCQ
|
|
Kosten
|
Totale zorg-
en welzijnskosten
|
iMTA_MCQ
|
Aansluitend is het relatieve belang van de acht uitkomstmaten bepaald door in ieder land, voor elke stakeholdergroep, een discreet keuze-experiment (DCE) uit te voeren. In de DCE kregen deelnemers keuzevragen voorgelegd waarin ze herhaaldelijk hun voorkeur moesten uitspreken voor één van twee getoonde, hypothetische integrale zorgprogramma’s, die telkens verschilden in prestaties op de kernset van uitkomstmaten (zie Figuur 11). Het relatieve belang van elke uitkomstmaat werd gebaseerd op de regressie-coëfficiënt van het beste niveau (niveau 3) gedeeld door de som van alle beste niveaus.
Resultaat
Voorafgaand aan de weging zijn de kernset scores eerst gestandaardiseerd. De weegfactoren voor Nederland staan weergegeven in Figuur 12. Gepoolde analyses tonen dat ‘plezier in het leven’ het zwaarst wordt gewogen, en de totale zorg- en welzijnskosten het minst zwaar. Verdiepende analyses laten daarnaast een grote variatie in voorkeuren zien, die slechts zwak gerelateerd zijn aan het stakeholdersperspectief van deelnemers. Dit kan worden verklaard doordat stakeholders vaak meerdere rollen op zich nemen, en toont de noodzaak voor een brede uitkomstenset.
.png)
Figuur 12. Weegfactoren in Nederland voor de kernset van uitkomstmaten.
De staven tonen opeenvolgend de stakeholdergroepen: patiënten, mantelzorgers, zorgverleners, zorgverzekeraars en beleidsmakers.
* weergeeft significante verschillen t.o.v. de patiëntengroep.
Om te komen tot één waarde score per stakeholdergroep voor zowel de interventie- als de controlegroep, zijn de gemeten uitkomstmaten vermenigvuldigd met bijpassende weegfactoren. Sensitiviteit analyses werden uitgevoerd, zowel deterministisch (andere weeg- en standaardiseringstechniek) als probabilistisch (Monte Carlo simulatie voor onzekerheid). Daarna werden de resultaten met de vijf stakeholdergroepen besproken om te komen tot een besluit betreffende de duurzaamheid van de integrale zorginterventies.
Meer weten?
Kijk onze webcast, dit webinar of neem contact op met prof. dr. Maureen Rutten - van Mölken, hoogleraar Erasmus Universiteit (m.rutten@eshpm.eur.nl).
Ben jij op zoek naar meer voorbeelden?
Lees het whitepaper: Sturen op waarde voor de patiënt.