Contact

Dr. Lotte Haverman| Emma Kinderziekenhuis, Amsterdam UMC
E: l.haverman@amsterdamumc.nl | T: 020-5665674 

KLIK PROM portaal

Het KLIK PROM portaal (www.hetklikt.nu) is een website waarop patiënten (en eventueel naasten) wordt gevraagd om, voordat ze bij de behandelaar komen, digitale vragenlijsten (PROMs) in te vullen over kwaliteit van leven, symptomen en psychosociaal functioneren. Binnen het KLIK PROM portaal worden de antwoorden overzichtelijk samengevat in het online KLIK PROfiel (een dashboard). Dit PROfiel (zie onderstaande afbeeldingen) wordt direct na invullen gegenereerd en vervolgens door de behandelaar besproken tijdens het consult. Hierdoor worden problemen sneller gesignaleerd en de communicatie vergemakkelijkt. Door vroege herkenning van en anticipatie op problemen wordt tijdige interventie beter mogelijk, bovendien krijgt de stem van de patiënt een grotere rol in het consult. Patiënten kunnen door de vroege herkenning eerder verwezen worden naar gespecialiseerde zorg, waardoor ernstigere problemen voorkomen kunnen worden.

KLIK is uniek, omdat het een wetenschappelijke basis kent, en rondom het gebruik experts op het gebied van PROMs en de implementatie ervan ondersteunen en adviseren.

Figuur 1 KLIK PROfiel  

Doelgroep

Het KLIK PROM portaal is, na meerdere effectstudies, ontwikkeld in het Amsterdam UMC en sinds 2011 geïmplementeerd bij verschillende patiëntgroepen in meer dan 25 ziekenhuizen in Nederland. KLIK wordt sinds kort ook gebruikt in Engeland (www.klik-uk.org).

Resultaat

Deze effectstudies toonden aan dat het bespreken van vragenlijsten in de spreekkamer leidt tot meer aandacht voor psychosociale- en emotionele problemen en meer tevredenheid terwijl het consult niet meer tijd in beslag neemt. Het primaire doel van KLIK is het bespreken van PROMs in de spreekkamer om zo het functioneren van de individuele patiënt over tijd te monitoren, communicatie te verbeteren, problemen eerder te herkennen en passend advies en interventies aan te bieden. Naast het primaire doel wordt KLIK ook gebruikt voor onderzoeksdoeleinden. Hierbij worden PROMs afgenomen in het kader van wetenschappelijke studies.

Fase: succesvol geimplementeerd

De implementatie van KLIK is gestart in 2011 na de twee effectstudies. KLIK is geïmplementeerd voor meer dan 60 patiëntengroepen (o.a. diabetes, oncologie maar ook meer zeldzame ziekten) in meer dan 25 ziekenhuizen in Nederland en 3 ziekenhuizen in Engeland. De verschillende groepen stellen, met advisering vanuit het KLIK team, zelf een set samen van uitkomsten en PROMs die zij willen gebruiken. Inmiddels zijn er meer dan 300 verschillende PROMs ingebouwd in het KLIK portaal, over bijvoorbeeld kwaliteit van leven, symptomen en psychosociaal functioneren. Inmiddels zijn er ook Core Outcome Sets en ICHOM standaard sets toegevoegd aan KLIK en is er een koppeling met het Assessment Center gerealiseerd om afname van PROMIS CATs mogelijk te maken. Al deze PROMs hebben dus een grafische manier van feedback naar de zorgprofessional door middel van een dashboard. Daarnaast is er sinds 2019 een front-end integratie gerealiseerd tussen KLIK en Epic (Amsterdam UMC) en HIX (UMC Utrecht en Prinses Maxima Centrum).

Veranderaanpak

Initiatief lag bij prof. Martha Grootenhuis waarbij vragenlijstafname en terugkoppeling onderzocht is binnen de kinderoncologie. Primaire doel was meer aandacht voor psychosociaal functioneren bij kinderen met een chronische ziekte. Het promotieonderzoek van dr. Lotte Haverman leidde tot een eerste online versie van het portaal. Door een subsidie in 2010 kon KLIK geïmplementeerd worden voor diverse groepen in het Emma Kinderziekenhuis. Doordat het KLIK team (bestaande uit PROM experts, onder leiding van dr. Lotte Haverman) inmiddels jarenlange ervaring heeft en het implementatieproces vele malen heeft doorlopen, is er een goed beeld ontstaan van succesfactoren (hele team betrekken, training geven, goede websitebouwers, jaarlijkse evaluaties, helpdesk functie) en belemmeringen (lange vragenlijsten, geen EPD integratie, financiën).

Belangrijke tips aan anderen

• Maatwerk en flexibiliteit per patiëntengroep is belangrijk (geen ‘one size fits all’ benadering)
• Maak gebruik van bestaande kennis (vind het wiel niet opnieuw uit)
• Training aan eindgebruikers is essentieel
• Betrek alle stakeholders in het implementatieproces en maak het team zelf verantwoordelijk
• Jaarlijkse evaluatie van het gebruik van de PROMs

Zoekwoorden

Patient Reported Outcome Measures, PROM portaal, KLIK, implementatie, dashboard, terugkoppeling, training

Primaire toepassing

KLIK wordt voornamelijk gebruikt in de spreekkamer tijdens de poliklinische afspraken in het ziekenhuis, maar er zijn ook mogelijkheden in de kliniek of eerste lijn. Tevens is het portaal in te zetten voor research doeleinden.

Mogelijkheden tot standaardisatie

KLIK kan geïmplementeerd worden voor elke patiëntengroep in ieder ziekenhuis op verzoek van het behandelteam. Belangrijk om te realiseren is dat de implementatie maatwerk is en aangepast zal worden op de wensen van het individuele team.

Er bestaat sinds eind 2019 een integratie met het Nederlandse Assessment Center waardoor het mogelijk is om PROMIS CATs  af te nemen en terug te koppelen via het KLIK PROM portaal.

Ontvangen erkenningen / prijzen

KLIK wordt internationaal erkend als voorloper op het gebied van PRO(M)s in clinical practice, wat zich vertaalt in het mogen ontvangen van prijzen op diverse congressen, waaronder:

• Geselecteerd als finalist voor de 2019 ICHOM Conference abstract submission – titel: Use of the KLIK PROM portal in clinical practice: implementation of electronic patient reported outcomes
• Geselecteerd voor Cutting Edge Research Plenary op het ISOQOL congres in San Diego 2019, en voor een oral presentation op de PROMIS Health Organization International Conference – titel: From statistician to clinician: The feedback of PROMIS® CATs within KLIK
• Eerste poster prijs op de International conference in Paediatric Psychology in Europe, Oxford 2012 – titel: PROs in paediatric clinical practice.

Daarnaast is KLIK recent genomineerd voor de internationale Value-Based Health Care prize 2020 (http://vbhcprize.com/klik-prom-portal/).

Publicaties

• Informatiefilmpje op deze pagina: https://www.hetklikt.nu/voor/professionals
• Engelen, V., Detmar, S., Koopman, H., Maurice-Stam, H., Caron, H., Hoogerbrugge, P., et al. (2012). Reporting health-related quality of life scores to physicians during routine follow-up visits of pediatric oncology patients: Is it effective? Pediatr.Blood Cancer, 58(5), 766-774.
• Haverman L, van Oers HA, Limperg PF, Houtzager BA, Huisman J, Darlington AS, Maurice-Stam H, Grootenhuis MA (2013). Development and validation of the Distress Thermometer for Parents of a chronically ill child. Journal of Pediatrics, 163(4), 1140-1146.
• Haverman, L., Van Rossum, M. A., Van Veenendaal, M., van den Berg, J. M., Dolman, K. M., Swart, J., et al. (2013). Effectiveness of a web-based application to monitor health-related quality of life. Pediatrics, 131(2), 533-543.
• Haverman, L., van Oers, H. A., Limperg, P. F., Hijmans, C. T., Schepers, S. A., Sint Nicolaas, S. M., et al. (2014). Implementation of electronic Patient Reported Outcomes in pediatric daily clinical practice: The KLIK experience. Clinical Practice in Pediatric Psychology, 2(1), 50-67.
• Haverman, L.,  Santana, M. J., Absolom, K., Takeuchi, E., Feeny, D., Grootenhuis, M., et al. (2015). Training clinicians in how to use patient-reported outcome measures in routine clinical practice. Quality of Life Research, 24(7), 1707-1718.
• Schepers, S. A., Sint Nicolaas, S. M., Haverman, L., Wensing, M., van Meeteren, A. Y., Veening, M. A., et al. (2016). Real-world implementation of electronic patient-reported outcomes in outpatient pediatric cancer care. Psychooncology, 26(7), 951-959.
• Haverman, L., Grootenhuis, M. A., Raat, H., van Rossum, M. A., van Dulmen-den Broeder, E., Hoppenbrouwers, K., et al. (2016). Dutch-Flemish translation of nine pediatric item banks from the Patient-Reported Outcomes Measurement Information System (PROMIS)(R). Quality of Life Research, 25(3), 761-765, doi:10.1007/s11136-015-0966-y.
• Haverman, L. & van Oers, H. A., van Muilekom, M. M., & Grootenhuis, M. A. (2019). Options for the interpretation of and recommendations for acting on different PROMs in daily clinical practice using KLIK. Medical Care.

Op welke onderdelen van VBHC ligt/lag de nadruk in dit voorbeeld?

Porter beschrijft de transformatie van de zorg naar waardegedreven zorg aan de hand van zes elementen die onderling verband houden met elkaar

1 - Organiseer de zorg rondom helder gedefinieerde patiëntgroepen (e.g. via IPU’s)
Score:    2
2a – Meten van de uitkomsten voor iedere patiënt
Score:    5
2b – Meten van de kosten voor iedere patiënt
Score:    1
3- Ketenfinanciering via geclusterde betaling voor de hele zorgketen.
Score:    1
4 - Ketenzorg - integreer zorginstellingen en systemen
Score:    3
5- Geografische expansie  (cq. standaardisatie) van het voorbeeld
Score:    3
6 - Ondersteunende technologie
Score:    5