Aanpak en resultaten

1. De patiënt als partner

Onze patiënten worden actief bij zorgverbetering betrokken. In een patiëntenconferentie werden dertig diabetespatiënten van de locaties VUmc en AMC en het OLVG gevraagd naar hun ervaringen en verbeterideeën. Hiervoor gebruikten we creatieve werkvormen, zoals speeddaten en fotoassociatie. Diabetesverpleegkundige Tineke Dijkstra van locatie VUmc spreekt, terugkijkend op die bijeenkomsten, van ‘eyeopeners’. Wat haar verraste, vertelt ze, was dat ‘kwaliteit van zorg’ door patiënten zo verschillend wordt ervaren. “Voor sommigen is vier keer per jaar naar het ziekenhuis moeten een last, anderen willen meer contact met de arts, of meer feedback van de diabetesverpleegkundige. Vrijwel alle patiënten vroegen om meer aandacht voor persoonlijke, welzijnsgerelateerde onderwerpen. Denk hierbij aan sporten met diabetes, werk en studie, seksualiteit, somberheid, stress, begrip van de omgeving en slaapproblemen. We kregen enorm veel input voor verbetering van onze diabeteszorg.” Ook bij het uitwerken van de nieuwe aanpak zijn steeds patiënten betrokken geweest. 

2. Samen ‘Zorg á la Carte’ leveren

Vorig jaar zijn concrete stappen gezet met ‘Zorg à la Carte’,  waarin de wensen en behoeften van de patiënt leidend zijn. De patiënt kiest bijvoorbeeld zelf voor één, twee, drie of vier controlebezoeken per jaar. Hiervoor heeft een taakherschikking binnen het diabetesteam plaatsgevonden, met meer voorbereidende werkzaamheden door de doktersassistente en een leidende rol voor de diabetesverpleegkundige. “De arts doet in dit concept een stapje terug, maar we organiseren tegelijkertijd een gemakkelijker overleg tussen de arts en de diabetesverpleegkundige”, legt Bart Valkema uit. Het jaargesprek wordt in de nieuwe opzet opgetuigd; hierin nemen arts, diabetesverpleegkundige en diëtist – samen of apart – ruim de tijd voor bespreking van de ‘APK’-uitslagen én de niet-medische onderwerpen, die voor het welzijn en de zelfzorg van de patiënt belangrijk zijn.  

3. Inzicht in waarde: in de spreekkamer en in het waardeteam 

Het doel van waardegedreven zorg is: het realiseren van de beste uitkomsten voor de patiënt tegen de laagst mogelijke kosten. Om te kunnen sturen op waarde, is het van belang om te weten wat de patiënt van waarde vindt. Dit doen ze in het diabetesteam van het Amsterdam UMC enerzijds door de patiënt voorafgaand aan het jaargesprek PROMs te laten invullen. Anderzijds worden de in het jaargesprek besproken uitkomsten gestructureerd vastgelegd in het EPD (Epic). Op deze manier kunnen de gemeten uitkomsten met de patiënt besproken worden en worden meegenomen in het individuele behandelplan. Het team is vooral trots op het nieuwe dashboard in Epic. Hiermee zijn in één opslag uitkomsten te zien, die er voor de patiënt toe doen (inclusief welzijnsitems). “We kunnen zo veel beter het effect van veranderingen in de behandeling volgen, waarmee shared decision making een enorme impuls krijgt. En door registratie van alle data krijgen we op termijn ook beter inzicht in effectieve interventies in patiëntengroepen”, vertelt internist Erik Serné.

Toekomst

Amsterdam UMC en partnerziekenhuis OLVG werken aan de opbouw van een hoogwaardig diabetescentrum voor patiënten van 0 tot 100 jaar. De basis hiervoor is een waardegedreven zorgconcept met als gezamenlijk doel: ‘een ongecompliceerd leven met diabetes’. Zij geven met dit motto een zogenoemde BHAG (Big Hairy Audacious Goal) af, waarmee een gedurfd visionair doel op de lange termijn wordt omschreven. Maar interpreteren we ‘een ongecompliceerd leven’ als een leven zonder complicaties’, dan is het ook voor de kortere termijn is wel degelijk een concreet en haalbaar doel. Beter gezegd: een leven waarin complicaties met een adequaat volgsysteem voorkomen kunnen worden. Daarmee wordt een veilig gevoel gecreëerd, wat ten goede komt aan de kwaliteit van leven van patiënten. Dat is die andere betekenis van ‘ongecompliceerd’.

Veranderaanpak

Succesfactoren/ tips:

• Gezamenlijke visie als basis (BHAG)
• Werken aan een sterk team (waardeteam)
• De patiënt als partner betrekken